Kính chào quý vị, các bạn và bà con nông dân! Cà phê là loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân ở Tây nguyên. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, sâu bệnh gây hại diễn biến hết sức phức tạp, cùng với nạn phân bón kém chất lượng tràn ngập thị trường khiến năng suất và chất lượng sản phẩm cà phê giảm đáng kể, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả sản xuất của bà con nông dân.
Chuyên mục Đồng hành cùng nhà nông Tây Nguyên hôm nay, chúng tôi có bài viết đề cập những giải pháp canh tác cà phê phát triển ổn định và bền vững, mang lại giá trị kinh tế cao. Tiếp đó là những khuyến cáo về kỹ thuật trồng, chăm sóc, nhất là giải pháp phục hồi vườn cà phê sau thu hoạch, bảo vệ và thúc đẩy bộ rễ cà phê phát triển, hạn chế các loại dịch hại tấn công bằng 2 bộ sản phẩm thuốc tiêu tuyến trùng 18EC và điều hòa sinh trưởng RIC10WP.
Thưa bà con và các bạn! Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ vốn vay ưu đãi, cung cấp cây giống, tập huấn kỹ thuật canh tác cũng như phối hợp với các đơn vị, doanh nghiệp xây dựng các mô hình cải tạo vườn cà phê theo hướng sản xuất bền vững… tỉnh Lâm Đồng đã xây dựng thành công nhiều mô hình canh tác cà phê hiệu quả, trở thành địa phương dẫn đầu khu vực Tây nguyên trong thực hiện chương trình tái canh cà phê của Chính phủ. Phóng viên chương trình đề cập qua bài viết sau:
Từ ngày học hỏi và áp dụng các quy trình kỹ thuật canh tác cà phê do ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng chuyển giao qua các mô hình sản xuất, sản lượng vườn cà phê già cỗi hơn 25 năm tuổi của gia đình ông Huỳnh Đức Đông, ở Khu phố 13, thị trấn Di Linh, huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng đã được nâng lên thấy rõ.
Ông Đông cho biết, sau khi sử dụng các sản phẩm tiêu tuyến trùng 18EC và thuốc điểu hòa sinh trưởng RIC10WP do Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Lâm Đồng khuyến cáo, ngoài sản lượng cà phê tăng hơn gấp đôi, vườn cà phê của gia đình luôn được trẻ hóa, cây luôn sinh trưởng và phát triển tốt, tình trạng vàng lá, rụng trái và các loại sâu bệnh gây hại thân, rễ đã được khắc phục gần như hoàn toàn:
Trước đây năng suất cà phê rất thấp, chỉ đạt bình quân khoảng 3 tấn trở lại chứ không thể hơn được. Nhưng giờ thì năng suất rất cao, mà dịch bệnh thì cũng không còn bị nữa. Trước đây mình không biết rõ các kỹ thật canh tác, không áp dụng thì vườn cà phê luôn bị sâu hại, rụng trái rất nhiều chứ không được sai quả, tươi tốt như bây giờ
Cùng với việc đẩy mạnh chuyển giao kỹ thuật canh tác, trợ giá giống cà phê mới, ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng còn phối hợp với các doanh nghiệp xây dựng nhiều mô hình điểm canh tác cà phê theo hướng bền vững để nông dân học hỏi và áp dụng làm theo. Nhờ đó, nhiều diện tích cà phê già cỗi đã được cải tạo và trẻ hóa hiệu quả, khắc phục các loại dịch bệnh gây hại, đưa năng suất cà phê đạt bình quân từ 5 đến 7 tấn/ha. Ông Đặng Văn Tám, ở xã Đan Phượng, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng – người được hưởng lợi từ các chương trình này, nói:
Tôi dùng sản phẩm thuốc điều hòa sinh trưởng RIC10WP thì thấy hiệu quả rất là cao, cành lá tươi tốt mà rễ cũng khỏe hơn và bệnh vàng lá đã đỡ hơn, nói chung là đã đạt 6 tấn/ha. Nhờ công ty Khoa Đăng đã hỗ trợ về vấn đề kỹ thuật, học hỏi được thì mình áp dụng chăm sóc, hiệu quả thì hơn rất nhiều so với các năm trước.
Theo ông Lại Thế Hưng, Chi cục trưởng Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Lâm Đồng, ngoài tập huấn, khuyến khích nông dân sử dụng thuốc điều hòa sinh trưởng RIC 10WP để giúp cà phê ra hoa tập trung, tăng quá trình đậu quả, hạn chế hiện tượng rụng quả trong mùa mưa, ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng còn phối hợp với đại học Trung Nam Hàn Quốc nghiên cứu thành công, xây dựng các mô hình điểm để đưa sản phẩm thuốc tiêu tuyến trùng 18EC vào danh mục và khuyến khích nông dân sử dụng để phòng trừ tổng hợp bệnh vàng lá thối rễ:
Chúng tôi có các sản phẩm thuốc điều hòa sinh trưởng RIC10WP, tiêu tuyến trùng 18EC đã được đưa vào quy trình canh tác cà phê của tỉnh Lâm Đồng. Các sản phẩm này giúp cho cây cà phê sinh trưởng và phát triển tốt, đặc biệt là đối với những vườn cà phê bị vàng lá, già cỗi thì sẽ làm cho bộ rễ phát triển mạnh, tạo ra bộ rễ mới hút được dinh dưỡng, làm tăng năng suất, chất lượng cũng như tính bền vững trong sản xuất cà phê của bà con nông dân.
Cũng theo ông Lại Thế Hưng, qua thực tế tại các mô hình điểm sử dụng các sản phẩm Tiêu tuyến trùng 18EC và thuốc điều hòa sinh trưởng RIC 10WP ngay trên vườn cà phê của nông dân cho thấy, kết quả không những cho cà phê tăng năng năng suất, chất lượng sản phẩm, nâng cao hiệu quả canh tác mà còn có tác dụng tích cực trong việc cải tạo môi trường đất, phòng được tuyến trùng và một số sâu bệnh hại khác trên cây cà phê. Đây được xem là một trong những giải pháp khả thi, giúp người trồng cà phê ở Tây nguyên nói chung và tỉnh Lâm Đồng nói riêng thực hiện cải tạo vườn cà phê già cỗi, sinh trưởng kém, năng suất thấp thành những vườn cà phê trẻ hóa, tươi tốt, tăng hiệu quả kinh tế, nâng cao thu nhập và cải thiện cuộc sống.
Thưa quý vị, các bạn và bà con nông dân! Tây nguyên đang bước vào mùa vụ thu hoạch cà phê. Và khi vừa thu hoạch xong là giai đoạn mà cây cà phê cần được chăm sóc đặc biệt để phục hồi nhằm đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm của cà phê của vụ mùa tới.
Vậy làm thế nào để phục hồi vườn cà phê sau thu hoạch đạt hiệu quả tốt nhất? Trao đổi sau đây với ông Nguyễn Văn Chương, Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ Khoa học kỹ thuật Khoa Đăng sẽ trả lời cụ thể những vấn đề mà bà con quan tâm. Mời bà con và các bạn cùng nghe:
Đối với cây cà phê, thường thường sinh lý của nó tiết ra một chất gọi là etilen nó làm cho quá trình già hóa và quá trình chín. Vì vậy sau khi thu hoạch xong cây cà phê bắt đầu bị vàng lá, nguồn dinh dưỡng đã bắt đầu bị hụt do đã nuôi trái.
Bây giờ biện pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề sau thu hoạch là bà con ở những vùng không có nước thì cần phải làm thế nào đó để giữ độ ẩm cho bộ rễ. Bấm tỉa cành, bấm những cành không cho hiệu quả, những cành mà nó sẽ không cho ra bông… bớt đi nguồn dinh dưỡng không cần thiết.
Bà con phải dùng NPK của mùa khô và cào nhẹ bồn. Có thể cào từ 1 đến 2 milimet ở trên mặt bồn, để bớt đi những rễ không cần thiết và nó sẽ ra rễ mới. Sau đó bà con dùng từ 25 đến 30miligam thuốc điều hòa sinh trưởng RIC10WP trên 1 cây cà phê, và hòa từ 3 đến 4 lít nước hoặc 5 lít nước rồi bà con tưới. Thuốc này từ 15 đến 20 ngày sẽ thấm xuống, khi đã thấm xuống thì bộ rễ tơ mới bắt đầu xuất hiện, lúc đó bà con bắt đầu bón phân NPK của mùa khô, thì chỉ trong vòng 20 ngày thôi, cây cà phê bắt đầu xuất hiện mỏ két, mỏ két này sẽ lớn dần thì lúc này bà con phải siết nước tối đa để đến khi nào mỏ két chín đều, rồi bắt đầu lá héo, đất khô thì bà con mới tiến hành tưới tràn bồn.
Với thuốc điều hòa sinh trưởng RIC10WP, những người mà dùng thuốc này thì vườn cà phê sẽ ra hoa đồng loạt, tất nhiên là sẽ chín đồng loạt và trái không bị rụng, trái rất chắc và trái to. Đồng thời hạn chế được bệnh nấm muỗi đen, rệp sáp.
PV: Thưa ông, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, bệnh tuyến trùng hại rễ trên cây cà phê đang có dấu hiệu bùng phát và gây hại trên diện rộng, vậy người nông dân cần sử dụng loại thuốc bảo vệ thực vật nào để phòng trừ hiệu quả?
Biện pháp phòng trừ hiệu quả nhất là dùng bộ sản phẩm, thứ nhất là thuốc tiêu tuyến trùng 18EC, nguồn gốc từ thảo mộc nhưng hiệu quả diệt tuyến trùng rất nhanh. Thuộc thuốc sinh học ở nhóm 5.
Với thuốc tiêu tuyến trùng 18EC này, khi bà con thấy dấu hiệu cà phê nhiễm bệnh, khi đào lên thấy rễ bị đen hết và có hiện tượng hơi u sưng thì khi ấy bà con dùng thuốc tiêu tuyến trùng này hòa loãn với nước tưới vô. Trong vòng 48 tiếng đồng hồ thuốc này sẽ làm tê liệt tuyến trùng đi và sau đó là chết.
Sau khi tuyến trùng chết, bà con lại dùng thuốc điều hòa sinh trưởng RIC10WP để cho cây ra rễ. Trong thuốc điều hòa sinh trưởng RIC10WP cà phê này có những thành phần rất tốt như axitamin, vitamin, phức vi lượng, rồi men để hỗ trợ… Vì vậy khi sử dụng loại thuốc này thì bà con không nên sử dụng phân bón lá nữa. Tiếp đó từ 10 ngày đến 15 ngày bà con hãy bỏ phân.
Bà con và các bạn vừa theo dõi chuyên mục Đồng hành cùng nhà nông Tây nguyên, do Cơ quan Đài TNVN khu vực Tây Nguyên phối hợp với Công ty TNHH Dịch vụ Khoa học kỹ thuật Khoa Đăng, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng thực hiện.
Mọi thắc mắc của bà con liên quan đến kỹ thuật trồng trọt hoặc cách thức sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, xin gửi về Ban biên tập chuyên mục “Đồng hành cùng nhà nông” – Cơ quan thường trú Đài TNVN tại Tây Nguyên, số 19A Lê Duẩn, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắc Lắc.
Chương trình sẽ mời các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp giải đáp mọi thắc mắc cho bà con nông dân. Cảm ơn quý vị, các bạn và bà con đã quan tâm theo dõi. Xin kính chào tạm biệt!